czwartek, 5 kwietnia 2012

Bractwa Maryjne

Bartosz Izbicki, organista w parafii chrztu F. Chopina - w Brochowie, a jednocześnie muzykolog, doktor nauk humanistycznych jest członkiem Bractwa Śpiewaczego w swojej parafii. Kilkunastoosobowy chór męski Bractwa kultywuje tradycyjny śpiew kościelny - pieśni i chorał gregoriański. Od września pracują nad repertuarem związanym z Leżajskiem.
W jednym z rękopisów pochodzących z klasztoru bernardynów w Leżajsku (obecnie w Bibl. Czartoryskich w Krakowie ms. 3036) pan Bartosz odnalazł bardzo ciekawy zapis śpiewów do mszy św. : Kyrie-Gloria- Sanctus-Agnus Dei. Uczą się też pozostałych części mszy właśnie z rękopisów pochodzących z Leżajska.
Pan Bartosz odnalazł też utwory (np. Credo) zaopatrzone w notę: leżajskie. A więc ułożone i zapisane właśnie w Leżajsku. Niektóre są sygnowane przez brata Damiana w 1750 r.
To bardzo ciekawe przykłady XVIII-wiecznej tradycji śpiewu kościelnego. Bractwo Śpiewacze z Brochowa zamierzają zaśpiewać tę ciekawą muzykę w miejscu jej zapisania i prawdopodobnie powstania, czyli w Leżajsku.
Jako uzupełnienie pan Bartosz przesłał fotografie kilku stron z leżajskich rękopisów.
Są to dopisy z XVII-XVIII wieku w XVI-wiecznych rękopisach. Znajdują się one obecnie w Krakowie w Bibliotece Czartoryskich a to za sprawą XIX-wiecznego "książkołapstwa".

Można przeczytać notę: "Leżajskie" - Patrem, czyli część mszalna Credo (Wierzę), a także części mszalne Sanctus i Agnus Dei na święta maryjne podpisane: "Frater Damianus scripsit".
Niekompletność tekstu niektórych utworów wynika z tego, że stosowano wtedy tzw. praktykę alternatim (na przemian). Chodzi o to, że część tekstu liturgicznego była zastąpiona grą na organach.

Zainteresowałam się tą tematyką, dotychczas zupełnie mi obcą. W monografii prof. dr hab. Józefa Półćwiartka o Leżajsku – „Dzieje Leżajska:. 2003. Wyd. II. Rzeszów. Na stronach 660-679 mogłam zapoznać się z historią istniejących w klasztorze bractw.
· Najbardziej rozpowszechnionym bractwem maryjnym przy leżajskim kościele było Bractwo Szkaplerza Św., które zaczęło działać w Leżajsku w 1791 roku. Bractwo stało się prawnym zrzeszeniem religijnym 15 grudnia 1888 r. Bractwem zarządzał zazwyczaj osobiście gwardian klasztoru leżajskiego. Do bractwa należała zawsze duża grupa wiernych, bez względu na wiek i płeć, o nienagannym życiu.
W moich poszukiwaniach genealogicznych dotarłam do rodziny Szeligów. Wielu członków tej znamienitej rodziny należało do Bractwa Św. Szkaplerza.

Jakub Szeliga s. Michała i Magdaleny Garbackiej, urodził się w 1746 r. w Leżajsku. W Księgach Bractwa odnotowano, że od 27.12.1814 – był assesorem Bractwa Św. Szkaplerza w klasztorze.
Jego wnuk, Szymon Szeliga ur. 28 X 1812, w Leżajsku od 1837 członek, a w 1845-64 konsyliarz kl. I Bractwa Szkaplerza. Żona Szymona, Salomea Graff od 5.2.1837r – to podskarbina Bractwa Św. Szkaplerza w klasztorze.
Antonina Szeliga, wnuczka Jakuba w latach 3.12.1843r i 10.10.1847r - Seniorka Starszych Panien Bractwa Św. Szkaplerza w klasztorze.
Stanisław Niemczycki - burmistrz Leżajska.
Bernardyni leżajscy prowadzili również inne bractwa przy swoim kościele.
· Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny miało czysto charakter religijny i kultowy. Istniało w Leżajsku, jednak nie zachowały się żadne księgi brackie.
· Bractwo matki Bożej Pocieszenia.
· Bractwo Św. Anny – najstarsze bractwo w Leżajsku, erygowane w 1792 roku.
· Bractwo Paska Św. Franciszka. Kaplicą bracką była kaplica i ołtarz Św. Franciszka w kościele. Zachowała się tylko 1 księga z lat 1897-1927, obejmująca wykaz wszystkich członków bractwa (5656 członków, pochodzących z okolicznych wsi i miasteczek)
· Bractwem pod wezwaniem Św. Antoniego było Pobożne Stowarzyszenie Św. Antoniego powstało w 1895 roku. Zachowały się 2 księgi. Pierwsza z lat 1895-1927 zawiera wykaz braci i sióstr (10377 członków). Druga księga z lat 1923-1931 zawiera spis członków w liczbie jeszcze większej niż pierwsza.
· Bractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa erygowane w Leżajsku 7 września 1945 roku. (1574 członków).
· Stowarzyszenie Apostolstwa Modlitwy zostało założone w 1943 roku. Księga z lat 1943-1955).
· Bractwo Drogi Krzyżowej pod nazwą Pobożne Stowarzyszenie Drogi Krzyżowej zaprowadzone w Leżajsku w 1902 roku.

Blogi powiązane z tematem:


Stanisław Niemczycki

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...