czwartek, 5 kwietnia 2012

Święcenie wielkanocnych potraw

Wielka Sobota to dzień tradycyjnego święcenia pokarmów, które będziemy spożywać następnego dnia, w niedzielę podczas  wielkanocnego śniadania. 
To tradycja kultywowana głównie w polskim kościele katolickim. 
Koszyk ze święconką katolicy zanoszą do kościoła celem poświęcenia przez kapłana. Chociaż pamiętam czasy z dzieciństwa, kiedy ksiądz przyjeżdżał do zaproszonego domu i tam błogosławił koszyki z potrawami. 
Tradycyjny koszyk zawiera potrawy symbolizujące pomyślne życie, dostatek i dobrobyt. Są w nim jajka, chleb, kiełbasa, sól i chrzan. Dodatkowo wkłada się do przystrojonego bukszpanem koszyka baranka z cukru lub gipsu, drożdżową babkę i kolorowe pisanki. 







Z okazji Świąt Wielkanocnych 
życzę wszystkim zdrowych i spokojnych świąt 
oraz  miłej atmosfery w rodzinnym gronie 
przy wielkanocnym stole
Anna Ordyczyńska
***
zobacz też Wielkanocne święcenie pokarmów w 2013 roku


Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej

Kilka lat temu założyłam stronę www o Leżajskiej Bazylice, zwanej potocznie klasztorem. Do klasztoru chodziłam na religię, w klasztorze brałam ślub, w klasztorze mój syn przyjął I Komunię Świętą. Od czasów mojego wczesnego dzieciństwa jestem związana duchowo i emocjonalnie z tą świątynią.

Dopiero po którymś z kolei koncercie organowym zdecydowałam się podzielić z Internautami moimi uwagami na temat leżajskiej bazyliki.
Urzekł mnie koncert Jarosława Malanowicza, który 16.08.2004 roku odbył się w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej.

Jak widać, muzyka jest natchnieniem nie tylko poetów, pisarzy, artystów tworzących kulturę przez duże K.
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej odbywa się w Leżajsku od 1992 roku. W tym roku wypadnie 20-lecie. Każdy z artystów światowej sławy koncertujący w leżajskiej Bazylice Ojców Bernardynów zachwyca się pięknym brzmieniem leżajskich organów. Swoje opinie wyrażają chętnie, dziękując organizatorom festiwalu, także licznie przybyłym fanom muzyki organowej za możliwość uczestniczenia w tym międzynarodowym festiwalu.







Wśród artystów koncertujących w Leżajsku byli m. in. Teresa Żylis-Gara, Edyta Geppert, Konstanty Andrzej Kulka, Urszula Dudziak, Stanisław SoykaZespół Muzyczny 'Raz, dwa, trzy', Orkiestra Kameralna 'Camerata Impuls' pod dyr. Małgorzaty Kaniowskiej z udziałem Wiesława Ochmana i Aleksandry Stokłosy.

Słuchaliśmy również Jerzego Maksymiuka, Chór Chłopięcy i Męski PFP „Poznańskie Słowiki” pod dyrekcją Stefana Stuligrosza, Orkiestrę Filharmonii Rzeszowskiej, Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Świętokrzyskiej, Orkiestrę Koncertową Wojska Polskiego im. S. Moniuszki, zespół Affabre Concinui, Chór Męski „Oktoich” działający przy Cerkwi Prawosławnej św. św. Cyryla i Metodego we Wrocławiu, Grupę Dętą Filharmonii Krakowskiej i Radiowej Orkiestry Symfonicznej w Krakowie, Adama Zagajewskiego, Joachima Grubicha, Jerzego Artysza, Andrzeja Chorosińskiego, Juliana Gembalskiego, Jerzego Główczewskiego, Józefa Skrzeka, Kwartet Jazzowy Piotra Barona, Artystów „Piwnicy Pod Baranami”, Włodek Pawlik Trio i wielu innych.

Zagranicznymi gośćmi festiwalu byli m.in. Yoshiko Hara, Georgij Agratina, Wolfgang Panhofer, Kaoru Hiyama, Markus Linder, Robert Wallace, Tercja Pikardyjska, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Tomsku, Zespół Opery Lwowskiej, Jan Walraven, Loes van Langer.

Koncerty odbywają się w każdy poniedziałek od godz. 19 w okresie od połowy czerwca do końca sierpnia.
Georgij Agratina. 2001r

 
Stanisław Soyka z zespołem wykonał Tryptyk Rzymski podczas koncertu finałowego XX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Leżajsku.
***
We wrześniu 2001 roku w Bazylice Ojców Bernardynów wystąpił w ramach X Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Leżajsku światowej sławy śpiewak operowy - Wiesław Ochman. W koncercie artysta zaśpiewał w duecie z Aleksandrą Stokłosą. 
Wiesław Ochman uprawia także malarstwo. Koncert poprzedził wernisaż wystawy 29 obrazów autorstwa Wiesława Ochmana "Impresje malarskie Wiesława Ochmana", które powstały podczas letnich pobytów artysty w Hiszpanii. Swoje obrazy prezentował na wystawach m.in. we Wrocławiu, Warszawie, Krakowie, Lublinie, Łodzi.

Wiesław Ochman jest jednym z najsłynniejszych współczesnych polskich śpiewaków operowych. Zadebiutował w 1960 roku na scenie Opery Śląskiej partią Edgara w "Łucji z Lammermoor" Donizettiego. Następnie śpiewał w Operze Krakowskiej, w latach 1965-75 w Teatrze Wielkim w Warszawie. Od 35 lat występuje regularnie na największych scenach operowych i estradach świata, m.in. w mediolańskiej La Scali, Metropolitan Opera w Nowym Jorku, operach w Barcelonie, Berlinie, Buenos Aires, Chicago, Paryżu, Rzymie, San Francisco, Wiedniu. Uczestniczy w najbardziej prestiżowych festiwalach muzycznych, z towarzyszeniem zespołów prowadzonych przez najwybitniejszych dyrygentów.

Wiesław Ochman i Aleksandra Stokłosa.
 

***

 
Urszula Dudziak



***
Edyta Gepert debiutowała na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej w marcu 1984 roku. 22.08.2005 odbył się koncert z udziałem artystki w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Bazylice o.o. Bernardynów w Leżajsku. Edyta Gepert zebrała wielkie owacje m. in. za utwory:
"Jaka róża, taki cierń", "Zamiast", "Och, życie kocham cię nad życie".

Bractwa Maryjne

Bartosz Izbicki, organista w parafii chrztu F. Chopina - w Brochowie, a jednocześnie muzykolog, doktor nauk humanistycznych jest członkiem Bractwa Śpiewaczego w swojej parafii. Kilkunastoosobowy chór męski Bractwa kultywuje tradycyjny śpiew kościelny - pieśni i chorał gregoriański. Od września pracują nad repertuarem związanym z Leżajskiem.
W jednym z rękopisów pochodzących z klasztoru bernardynów w Leżajsku (obecnie w Bibl. Czartoryskich w Krakowie ms. 3036) pan Bartosz odnalazł bardzo ciekawy zapis śpiewów do mszy św. : Kyrie-Gloria- Sanctus-Agnus Dei. Uczą się też pozostałych części mszy właśnie z rękopisów pochodzących z Leżajska.
Pan Bartosz odnalazł też utwory (np. Credo) zaopatrzone w notę: leżajskie. A więc ułożone i zapisane właśnie w Leżajsku. Niektóre są sygnowane przez brata Damiana w 1750 r.
To bardzo ciekawe przykłady XVIII-wiecznej tradycji śpiewu kościelnego. Bractwo Śpiewacze z Brochowa zamierzają zaśpiewać tę ciekawą muzykę w miejscu jej zapisania i prawdopodobnie powstania, czyli w Leżajsku.
Jako uzupełnienie pan Bartosz przesłał fotografie kilku stron z leżajskich rękopisów.
Są to dopisy z XVII-XVIII wieku w XVI-wiecznych rękopisach. Znajdują się one obecnie w Krakowie w Bibliotece Czartoryskich a to za sprawą XIX-wiecznego "książkołapstwa".

Można przeczytać notę: "Leżajskie" - Patrem, czyli część mszalna Credo (Wierzę), a także części mszalne Sanctus i Agnus Dei na święta maryjne podpisane: "Frater Damianus scripsit".
Niekompletność tekstu niektórych utworów wynika z tego, że stosowano wtedy tzw. praktykę alternatim (na przemian). Chodzi o to, że część tekstu liturgicznego była zastąpiona grą na organach.

Zainteresowałam się tą tematyką, dotychczas zupełnie mi obcą. W monografii prof. dr hab. Józefa Półćwiartka o Leżajsku – „Dzieje Leżajska:. 2003. Wyd. II. Rzeszów. Na stronach 660-679 mogłam zapoznać się z historią istniejących w klasztorze bractw.
· Najbardziej rozpowszechnionym bractwem maryjnym przy leżajskim kościele było Bractwo Szkaplerza Św., które zaczęło działać w Leżajsku w 1791 roku. Bractwo stało się prawnym zrzeszeniem religijnym 15 grudnia 1888 r. Bractwem zarządzał zazwyczaj osobiście gwardian klasztoru leżajskiego. Do bractwa należała zawsze duża grupa wiernych, bez względu na wiek i płeć, o nienagannym życiu.
W moich poszukiwaniach genealogicznych dotarłam do rodziny Szeligów. Wielu członków tej znamienitej rodziny należało do Bractwa Św. Szkaplerza.

Jakub Szeliga s. Michała i Magdaleny Garbackiej, urodził się w 1746 r. w Leżajsku. W Księgach Bractwa odnotowano, że od 27.12.1814 – był assesorem Bractwa Św. Szkaplerza w klasztorze.
Jego wnuk, Szymon Szeliga ur. 28 X 1812, w Leżajsku od 1837 członek, a w 1845-64 konsyliarz kl. I Bractwa Szkaplerza. Żona Szymona, Salomea Graff od 5.2.1837r – to podskarbina Bractwa Św. Szkaplerza w klasztorze.
Antonina Szeliga, wnuczka Jakuba w latach 3.12.1843r i 10.10.1847r - Seniorka Starszych Panien Bractwa Św. Szkaplerza w klasztorze.
Stanisław Niemczycki - burmistrz Leżajska.
Bernardyni leżajscy prowadzili również inne bractwa przy swoim kościele.
· Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny miało czysto charakter religijny i kultowy. Istniało w Leżajsku, jednak nie zachowały się żadne księgi brackie.
· Bractwo matki Bożej Pocieszenia.
· Bractwo Św. Anny – najstarsze bractwo w Leżajsku, erygowane w 1792 roku.
· Bractwo Paska Św. Franciszka. Kaplicą bracką była kaplica i ołtarz Św. Franciszka w kościele. Zachowała się tylko 1 księga z lat 1897-1927, obejmująca wykaz wszystkich członków bractwa (5656 członków, pochodzących z okolicznych wsi i miasteczek)
· Bractwem pod wezwaniem Św. Antoniego było Pobożne Stowarzyszenie Św. Antoniego powstało w 1895 roku. Zachowały się 2 księgi. Pierwsza z lat 1895-1927 zawiera wykaz braci i sióstr (10377 członków). Druga księga z lat 1923-1931 zawiera spis członków w liczbie jeszcze większej niż pierwsza.
· Bractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa erygowane w Leżajsku 7 września 1945 roku. (1574 członków).
· Stowarzyszenie Apostolstwa Modlitwy zostało założone w 1943 roku. Księga z lat 1943-1955).
· Bractwo Drogi Krzyżowej pod nazwą Pobożne Stowarzyszenie Drogi Krzyżowej zaprowadzone w Leżajsku w 1902 roku.

Blogi powiązane z tematem:


Stanisław Niemczycki

Mury obronne

FORTYFIKACJE I MURY OBRONNE








Cudowny krucyfiks

Powstanie kościoła i klasztoru oo. Bernardynów w Leżajsku poprzedziły nadzwyczajne wydarzenia. W 1590 roku Tomaszowi Michałkowi, pracownikowi browaru leżajskiego, na pniu drzewa ściętego w gąszczu leśnym, objawiła się Matka Najśw. Maryja wraz ze św. Józefem. Podejrzany o herezję, został uwięziony i torturowany. Po wyjściu na wolność przyczynił się do wystawienia w lesie Bożej Męki, tj. osadzonego na drzewcu krucyfiksu. Do znaczonego w ten sposób miejsca pielgrzymować zaczęli ludzie z różnych, nierzadko odległych, zakątków kraju i Rusi, doznając w borze leżajskim najrozmaitszych łask. W celu położenia kresu kultowi, opartemu na nie sprawdzonych jeszcze przesłankach, Wyszograd zarządził podpalenie Bożej Męki.
Rozpętany na oczach pielgrzymów ogień nie strawił jednak krucyfiksu. Odtąd, uznawany za cudowny, stał się przedmiotem wielkiego kultu. 
Przeszklona kapliczka z krucyfiksem pochodzącym z pierwotnego miejsca objawień leżajskich
Z czasem został on umieszczony w przeszklonej kapliczce za głównym ołtarzem Bazyliki, gdzie pozostaje do dziś. Legenda głosi, że w znalezieniu odpowiedniej lokalizacji i planu świątyni pomogły kępki rumianku, które pewnego dnia o świcie zauważono w lesie. Zjawisko nieoczekiwanego pojawienia się kwiatów tego typu, w takim miejscu miano odczytać jako cud, a objęty harmonijnie prezentującymi się grządkami teren uznać za miejsce przyszłego kościoła. 
W 1928 r., w odpowiedzi na prośbę biskupów przemyskich, władz zakonnych i miejscowej ludności, papież Pius XI dekretem z dnia 10 lipca tego roku podniósł Kościół Ojców Bernardynów w Leżajsku do godności Bazyliki Mniejszej.
Przeszklona kapliczka z krucyfiksem pochodzącym z pierwotnego miejsca objawień leżajskich 
Po bokach przeszklonej kapliczki z krucyfiksem pochodzącym z pierwotnego miejsca objawień leżajskich umieszczone są figury kapłanów znanych ze Starego Testamentu - Aarona i Melchizedeka, wykonane w warsztacie Antoniego Osińskiego.

środa, 4 kwietnia 2012

Stalle

W nawie głównej po obu stronach ołtarza znajdują się XVII wieczne drewniane, pięknie  rzeźbione stalle inkrustowane drewnem i metalem o ciekawej ornamentyce. Stalle są dziełem zakonników.


Stalle oraz szafa na księgi liturgiczne










Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...